Jesteś przedsiębiorcą i zdecydowałeś się na sądową windykację niezapłaconych długów. Zastanawiasz się, którego prawnika lub jaką kancelarię prawną wybrać? Zanim zaczniesz szukać, powinieneś najpierw ustalić, w jakim mieście będzie toczyć się Twoja sprawa. Kluczowe znaczenie ma tu właściwość miejscową sądu – to ona określa, który sąd jest uprawniony do rozpoznania pozwu.
Wielu przedsiębiorców ma klientów rozsianych po całej Polsce. W czasach szybkiego Internetu i dobrych dróg to nie problem. Kłopot zaczyna się, gdy klient nie płaci i trzeba go pozwać do sądu. Sądów w Polsce jest kilkaset, który jest tym właściwym?
Właściwość miejscowa sądu
Właściwość miejscowa sądu wskazuje, który sąd jest uprawniony do rozpatrzenia Twojej sprawy. Nie można sobie wybrać dowolnego sądu w Polsce. Należy zajrzeć do kodeksu postępowania cywilnego, który zawiera zasady ustalenia właściwego sądu. W tym wpisie ograniczymy się jedynie do spraw pomiędzy przedsiębiorcami o zapłatę, bo w tego typu sprawach specjalizuje się nasza Kancelaria. Są 3 rodzaje właściwości miejscowej sądu:- ogólna
- przemienna
- wyłączna.
Właściwość ogólna
Właściwość ogólna sądu to właściwość „podstawowa”. W prostych słowach – co do zasady pozew składamy do sądu rejonowego lub okręgowego, który znajduje się najbliżej miejsca zamieszkania lub siedziby dłużnika (pozwanego). Siedzibę spółek sprawdzamy zawsze w rejestrze KRS. Podany tam adres jest obowiązujący!Przykład nr 1:
Dłużnik mieszka w Toruniu. Sądem właściwym jest Sąd w Toruniu. Dłużnikiem jest spółka z o.o. Sprawdziliśmy w rejestrze KRS, że jej siedziba znajduje się w Chełmży. Sądem właściwym jest Sąd w Toruniu. Dla nie-prawnika może brzmieć to strasznie skomplikowanie, ale w praktyce wystarczy wpisać w wyszukiwarce miejscowość (gminę) zamieszkania dłużnika i frazę „sąd właściwy”. Na każdej oficjalnej stronie danego sądu można znaleźć informację o tym, dla jakich miejscowości ten sąd jest właściwy. UWAGA! Jeśli Twoja sprawa jest sprawą gospodarczą, to nie wystarczy ustalić, który sąd jest najbliższy. Należy ustalić, który SĄD GOSPODARCZY, jest właściwy. Tak jak wyjaśnialiśmy już wcześniej, Sąd Gospodarczy to w praktyce wydział sądu rejonowego lub okręgowego. Nie każdy sąd rejonowy ma wydział gospodarczy!Przykład nr 2:
Dłużnik mieszka w Brodnicy. W Brodnicy znajduje się Sąd Rejonowy, jednak nie ma wydziału gospodarczego. Sądem właściwym dla postępowania gospodarczego będzie Sąd Rejonowy w Toruniu.Właściwość przemienna
Zgodnie z zasadami właściwości przemiennej pozew do sądu możemy skierować albo do sądu właściwości ogólnej (czyli jak w przykładzie nr 2 będzie to Sąd Rejonowy w Toruniu) albo przed inny sąd, który wyznaczają przepisy kodeksu postępowania cywilnego. W tym wpisie koncentrujemy się na przedsiębiorcach, dlatego omówimy tylko kilka z tych przepisów – takie, które mogą mieć znaczenie właśnie dla przedsiębiorców.Miejsce zakładu głównego lub oddziału
Jeśli chcemy skierować do sądu sprawę przeciwko przedsiębiorcy o zapłatę, to możemy wybrać sąd, w którego okręgu znajduje się zakład główny lub oddział. Warunek: nasze żądanie musi być związane z działalnością tego zakładu lub oddziału. W praktyce najczęściej wybiera się właściwość miejscową oddziału (bo zakład główny zwykle jest w tym samym miejscu, co jego siedziba).Przykład nr 3:
Firma, z którą przedsiębiorca podpisał umowę na montaż okien w naszej hali magazynowej, ma siedzibę w Warszawie. Umowę podpisał jednak w siedzibie jej oddziału w Brodnicy. Pracownicy tego oddziału kontaktowali się z nim w tej sprawie, a także dokonali dostawy i montażu okien. Okna były wadliwe. Przedsiębiorca domaga się teraz obniżenia ceny za wadliwe okna i zwrotu części ceny. Pozew możemy złożyć w sądzie gospodarczym w Warszawie (miejscowość ogólna – siedziba) lub w sądzie w Toruniu (miejscowość przemienna – siedziba oddziału).Miejsce wykonania umowy
Bardzo przydatnym dla przedsiębiorcy przepisem jest art. 34 kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z nim sprawę można skierować do sądu miejsca wykonania umowy. Czasami jednak nie wiadomo, gdzie faktycznie umowa jest wykonywana – umowę wykonują przecież dwie strony, a każda może się znajdować w innym miejscu. Ustawodawca przesądził więc, że za miejsce wykonania umowy uważa się miejsce spełnienia świadczenia charakterystycznego dla danej umowy np.:- sprzedaży rzeczy ruchomych – miejsce, do którego rzeczy te zgodnie z umową zostały lub miały zostać dostarczone;
- świadczenia usług – miejsce, w którym usługi zgodnie z umową były lub miały być świadczone.
